Page 17 - SBiF_Seminarium1

SZKOŁA BANKOWOŚCI I FINANSÓW - SEMINARIUM I 17

6.2 Bankowość komercyjna i spółdzielcza zrzeszone w Banku Gospodarki Żywnościowej. Po ustaniu tego obowiązku większa z nich
część postanowiła kontynuować ścisłą współpracę z BGŻ, a część powołało w 1991 r. trzy
Sektor bankowy wkraczał w lata 90. z 25 bankami komercyjnymi, w tym z
12
nowe zrzeszenia . Znacząco pogarszająca się sytuacja bankowego sektora spółdzielczego 13
reaktywowanym Bankiem Gospodarstwa Krajowego oraz 1662 bankami spółdzielczymi.
wymusiła działania restrukturyzacyjne. Powstały nowe zrzeszenia - banki regionalne.
Początkowa liberalna polityka NBP wynikała z dążenia do demonopolizacji sektora
W 1998 r. funkcjonowało aż 11 podmiotów zrzeszeniowych. Rozproszenie oraz słabości
bankowego, zwiększenia konkurencyjności oraz wzrostu udziału kapitału prywatnego.
w wyposażeniu kapitałowym banków regionalnych, zmusiły je do procesów
Następne lata to jednak zahamowanie tej tendencji. Zjawiska kryzysowe związane ze złymi konsolidacyjnych . Do 2014 r. dotrwały dwa banki zrzeszeniowe: Bank Polskiej
14
10
długami wymusiły podwyższenie. minimalnych wymogów kapitałowych , a inwestorzy
Spółdzielczości S.A. i SGB-Bank S.A. Samodzielność zachował jeden bank – Krakowski
zagraniczni byli dopuszczani do naszego rynku praktycznie tylko wraz z jednoczesnym
15
Bank Spółdzielczy , a w 2016 r. dołączył do niego Bank Spółdzielczy w Brodnicy.
zaangażowaniem w ratowanie polskich banków lub w ramach prywatyzacji. Następnie
kluczową rolę zaczęły odgrywać procesy konsolidacyjne. Wyraźnie jest to widoczne na Rys nr 2. Liczba banków spółdzielczych prowadzących działalność w Polsce
rysunku nr 1 i 2. w okresie 1989–2016
1800 1662 1663 1653

Rys. nr 1. Liczba banków komercyjnych prowadzących działalność w Polsce 1600 1510
w okresie 1989–2016 1400 1295
1189
100 1200
90 83 85 87 82 81 81 81 83 1000
80 77 73 781
70 69 800 642
70 600 588 581 576 574 571 561 558
59 58 600
60 54 54 52
51 50 49 49 400
50 47 45
41 38 38 200
40 36
30 25 0
1989 1991 1993 1995 1997 1998 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015 2016
20
10
Źródło: Nadzór bankowy 1989-2006, NBP, Warszawa 2006, s. 10, Sytuacja finansowa banków w 2002 r.
0 Synteza, NBP, Warszawa 2003, s. 36, Raport o sytuacji banków w 2007 r. UKNF, Warszawa 2008, s. 20, Dane
1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 strukturalne UKNF.

Źródło: Nadzór bankowy 1989-2006, NBP, Warszawa 2006, s. 10, Sytuacja finansowa banków w 2002 r.
Synteza, NBP, Warszawa 2003, s. 36, Raport o sytuacji banków w 2007 r., UKNF, Warszawa 2008, s. 20, Dane Zjawiska kryzysowe w polskiej bankowości nie dotyczyły tylko spółdzielców. Szybki
strukturalne, UKNF. przyrost liczby nisko skapitalizowanych banków komercyjnych, przy braku doświadczenia w

zarządzaniu w warunkach rynkowych, wysokim poziomie inflacji, słabości nadzoru
W odniesieniu do banków spółdzielczych początkowo sytuacja wyglądała nieco odmiennie.
11
Praktycznie po 1989 r. banków spółdzielczych nie przybywało , a od 1993 r. zaczęło ich bankowego oraz ogromnych trudności finansowych wielu państwowych i prywatnych
systematycznie ubywać, by gwałtownie spaść w 1999 r., po czym nastąpiła stabilizacja z

tendencją do obniżania się tej liczby. Do 1990 r. banki spółdzielcze były obligatoryjnie
12 Ibidem, s. 10-11.
13 W 1994 r. ponad 300 banków spółdzielczych spełniało ustawowe wymogi ogłoszenia upadłości lub likwidacji.
10 Nadzór bankowy… op. cit., s. 9. Ostatecznie w latach 1993–1994 odnotowano upadłość 33 banków spółdzielczych, a wcześniej poniesione straty
11 W latach 1989−1992 wydano zgody na powstanie 6 podmiotów, natomiast w następnych latach nie utworzono spowodowały upadłość kolejnych 57 w roku 1995. D. Strumiński, D. Twardowski (red.), Banki spółdzielcze w
już żadnego banku spółdzielczego. Prezentowane dane uwzględniają procesy łączeniowe, likwidacyjne oraz Polsce, NBP, Warszawa 2006, s. 18.
upadłościowe, które zachodziły w sektorze spółdzielczym. Zob. Nadzór bankowy 1989-2006, NBP, Warszawa 14 D. Strumiński, D. Twardowski (red.), Banki… op. cit., s. 20-21 i 35.
2006, s. 10. 15 Informacja o sytuacji banków spółdzielczych i zrzeszających w I kw. 2014 r., UKNF, Warszawa 2014, s. 5.